مقدمه
مقایسه عمان و امارات یکی از مهمترین تصمیماتی است که بسیاری از متخصصان ایرانی هنگام برنامهریزی برای مهاجرت کاری با آن مواجه میشوند. هر دو کشور از نظر امنیت، زیرساختهای اقتصادی، فرصتهای شغلی و استانداردهای زندگی در سطح بالایی قرار دارند، اما مسیر مهاجرت، هزینهها، قوانین کاری و کیفیت زندگی در آنها تفاوتهای اساسی دارد. در حالی که امارات بهویژه شهرهایی مانند دبی و ابوظبی، بهعنوان قطب اقتصادی و تجاری منطقه شناخته میشود، عمان بیشتر با ثبات اقتصادی، آرامش اجتماعی و هزینههای قابلکنترلتر شناخته شده است. شناخت دقیق این تفاوتها، شرط لازم برای یک تصمیم مهاجرتی آگاهانه است.
مهاجران ایرانی فعال در حوزههای مختلف( بهویژه IT، مهندسی، نفت و گاز، مالی، هتلداری و پزشکی) باید بدانند که ساختار بازار کار، میزان رقابت، سطح درآمد، و شرایط صدور ویزای کاری در هر دو کشور کاملاً متفاوت است. خانوادهها نیز هنگام انتخاب مقصد، عواملی مانند امنیت، کیفیت مدارس، هزینه مسکن، فرهنگ اجتماعی و سبک زندگی را در نظر میگیرند. سرمایهگذاران و کارآفرینان ایرانی نیز به دنبال کشوری هستند که قوانین مالیاتی، مراحل ثبت شرکت، ریسک اقتصادی و بازده فعالیت تجاری در آن، شرایط مطلوبتری فراهم کند.
این مقاله با رویکرد تصمیممحور (Decision-Based) و بر اساس منابع رسمی عمان و امارات، بهطور تخصصی دو کشور را از منظر بازار کار، درآمد، هزینه زندگی، قوانین مهاجرت به عمان یا امارات ، فرصتهای شغلی و کیفیت زندگی مقایسه میکند. هدف این است که مخاطب با مطالعه این مقاله بتواند تشخیص دهد کدام کشور—عمان یا امارات—برای شرایط شغلی، مالی و سبک زندگی او انتخابی بهتر و پایدارتر خواهد بود.
بخش اول: بازار کار عمان در مقابل امارات
بازار کار در عمان و امارات هر دو برای مهاجران جذاب هستند، اما نوع فرصتها، میزان رقابت و سطح ساختار شغلی در این دو کشور کاملاً متفاوت است. امارات با اقتصادی پویا و وابستگی گسترده به سرمایهگذاریهای بینالمللی، فرصتهای شغلی بیشتری ارائه میدهد؛ بهویژه در حوزههای IT، مالی، بازاریابی دیجیتال، مهندسی، ساختوساز، گردشگری و هتلداری. شرکتهای چندملیتی، استارتاپها و مراکز تجاری جهانی معمولاً در دبی و ابوظبی فعالیت میکنند و همین موضوع باعث شده رقابت در این بازار بسیار شدید باشد. مهاجران ایرانی فعال در حوزه فناوری یا بازاریابی دیجیتال معمولاً شانس بیشتری برای یافتن شغل در امارات دارند، اما این رقابت نیازمند رزومه قویتر، سطح زبان بالاتر و تجربه بینالمللی است.
در مقابل، بازار کار عمان تمرکز بیشتری بر مشاغل تخصصی و فنی دارد و سرعت رشد اقتصادی این کشور در سالهای اخیر باعث شده تقاضا برای نیروهای متخصص رو به افزایش باشد. حوزههایی مانند مهندسی، نفت و گاز، زیرساخت، IT، لجستیک و آموزش از جمله بخشهایی هستند که عمان در آنها مهاجر میپذیرد. علاوه بر این، Work-Life Balance در عمان نسبت به امارات بهتر است و محیط کاری آرامتر، فشار شغلی کمتر و ساختار انسانیتری برای کارمندان فراهم میکند. این موضوع برای بسیاری از متخصصان ایرانی که به دنبال تعادل میان زندگی و کار هستند، جذاب است.
در زمینه درآمد، امارات معمولاً سطح حقوق بالاتری پیشنهاد میدهد، اما باید توجه داشت که هزینههای زندگی در این کشور بسیار بالاتر است. در عمان اگرچه متوسط حقوق معمولاً کمتر از امارات است، اما به دلیل هزینههای معقولتر، امکان پسانداز واقعی بیشتری وجود دارد. بهطور کلی، امارات برای کسانی که بهدنبال رشد سریع شغلی، تجربه بینالمللی و درآمد بالا هستند بهترین گزینه است، در حالی که عمان برای متخصصانی که آرامش شغلی، امنیت و تعادل میان کار و زندگی را ترجیح میدهند، محیط مناسبی فراهم میکند.
بخش دوم: هزینه زندگی و کیفیت زندگی در دو کشور
هزینه زندگی یکی از اصلیترین عواملی است که تفاوت میان عمان و امارات را برای مهاجران ایرانی مشخص میکند. امارات، بهویژه شهرهایی مانند دبی و ابوظبی، به دلیل سبک زندگی لوکس، گردشگری گسترده و حضور شرکتهای بینالمللی، یکی از گرانترین کشورهای منطقه محسوب میشود. مهمترین بخش هزینهها در امارات مربوط به اجاره مسکن است؛ جایی که حتی آپارتمانهای کوچک هزینه بالایی دارند و در بسیاری از موارد بیش از نیمی از درآمد فرد صرف اجاره میشود. علاوه بر اجاره، هزینه حملونقل، بیمه درمانی، تفریحات و مواد غذایی نیز در امارات بهطور قابلتوجهی بیشتر از عمان است. مدارس بینالمللی در امارات نیز شهریه بسیار بالایی دارند و برای خانوادههای متوسط فشار مالی جدی ایجاد میکنند.
در مقابل، هزینه زندگی در عمان معقولتر و قابل مدیریتتر است. اجاره خانه در شهرهایی مانند مسقط، صحار و نزوی نسبت به امارات بسیار پایینتر است و این مسئله به مهاجران اجازه میدهد بخش بیشتری از درآمد خود را پسانداز کنند. مواد غذایی، انرژی، حملونقل و خدمات عمومی نیز در عمان قیمتهای منطقیتری دارند. از نظر کیفیت زندگی، عمان بهعنوان کشوری آرام، امن و خانوادهمحور شناخته میشود. خیابانهای خلوتتر، ترافیک کمتر، فرهنگ محترمانه و نبود شلوغی شدید—در مقایسه با دبی—برای بسیاری از مهاجران ایرانی جذاب است.
در زمینه مدارس، عمان گزینههای مختلفی با شهریههای منطقی ارائه میدهد و همین موضوع باعث میشود خانوادهها بتوانند زندگی پایدارتر و کمفشارتری داشته باشند. از نظر سبک زندگی، امارات فرصتهای تفریحی و سرگرمی گستردهای دارد، اما هزینه استفاده از آنها بالاست. عمان در عوض تجربهای آرامتر، طبیعیتر و مقرونبهصرفهتر ارائه میدهد.
در مجموع، امارات کیفیت زندگی مدرن و زیرساختهای ممتاز دارد اما هزینهها بسیار بالاست؛ در حالی که عمان تجربهای متعادلتر و مناسبتر برای خانوادهها و افراد با درآمد متوسط فراهم میکند.
بخش سوم: قوانین مهاجرت و محدودیتهای شغلی
قوانین مهاجرتی و ساختار ویزای کاری در عمان و امارات تفاوتهای مهمی دارند که تأثیر مستقیم بر مسیر مهاجرت، امکان تغییر شغل، اقامت خانواده و فرصتهای شغلی مهاجران ایرانی میگذارد. امارات طی سالهای اخیر با معرفی ویزای طلایی، ویزای مهارت، ویزای فریلنس و ویزای اقامت بدون نیاز به اسپانسر، مسیرهای متنوعتری برای مهاجران ایجاد کرده است. این تنوع باعث شده متخصصان، کارآفرینان، سرمایهگذاران و حتی فریلنسرها بتوانند با شرایط مختلف وارد امارات شوند یا اقامت خود را تمدید کنند. ساختار مهاجرت در امارات شفاف، دیجیتالی و سریع است و معمولاً زمان صدور ویزا یا تغییر وضعیت بسیار کوتاهتر از استانداردهای منطقه است.
در مقابل، عمان همچنان از مدل کلاسیک اسپانسرشیپ استفاده میکند؛ یعنی مهاجر خارجی باید یک کارفرمای محلی داشته باشد تا بتواند ویزای کاری دریافت کند. روند مهاجرت در عمان ساده است اما انعطاف کمتر از امارات دارد. با این حال، به دلیل شفافیت در قوانین و نیاز بالای این کشور به نیروهای متخصص، دریافت ویزای کاری برای افراد حرفهای نسبتاً آسان است. یکی از مسائل مهم در عمان، سیاست معروف به «عمانیزیشن» است که بر اساس آن برخی مشاغل(بهویژه مشاغل اداری ساده، فروشگاهی و کارهای سطح پایین) تنها برای شهروندان عمانی قابل انجام است. این موضوع باعث میشود مهاجران خارجی تنها در مشاغل تخصصی و فنی امکان فعالیت داشته باشند.
از نظر امکان اقامت خانواده، امارات شرایط روشنتر و سریعتری دارد، اما هزینههای ویزا، بیمه و زندگی خانوادگی بالاتر است. در عمان، مهاجران با درآمد مناسب میتوانند برای خانواده خود اقامت بگیرند و هزینهها نیز منطقیتر است، اما محدودیتهای بیشتری در دسته مشاغل مجاز وجود دارد. همچنین امکان فعالیت فریلنس بهصورت مستقل در عمان محدودتر است و اغلب افراد نیاز به یک شرکت ثبتشده یا کارفرمای رسمی دارند.
بهطور کلی، امارات از نظر گزینههای مهاجرتی و انعطاف عملکرد بهتری دارد، اما عمان برای متخصصانی که بهدنبال ثبات، هزینه کمتر و مسیر شغلی مشخص هستند، گزینهای قابل اعتماد و پایدار محسوب میشود.
بخش چهارم: وضعیت درآمد و پسانداز واقعی
درک تفاوت میان درآمد اسمی و درآمد واقعی در عمان و امارات یکی از مهمترین نکاتی است که مهاجران ایرانی هنگام انتخاب مقصد باید به آن توجه کنند.
در امارات، بهویژه شهرهایی مانند دبی و ابوظبی، سطح حقوق معمولاً بالا است و بسیاری از شرکتها برای جذب نیروی متخصص پکیجهای مالی رقابتی ارائه میدهند.
مشاغلی مثل IT، مهندسی، مالی، مدیریت پروژه و پزشکی در امارات درآمد قابلتوجهی دارند. اما نکته کلیدی اینجاست که هزینههای بسیار بالا در امارات، عملاً بخش مهمی از این درآمد را مصرف میکند و میزان پسانداز واقعی را کاهش میدهد.
بسیاری از مهاجرانی که در امارات کار میکنند، با وجود درآمد بالا، امکان پسانداز زیادی ندارند زیرا اجاره مسکن، بیمه درمانی خصوصی، حملونقل و هزینه مدارس خصوصی سهم بزرگی از بودجه ماهانه را به خود اختصاص میدهد.
در عمان، سطح حقوق در بسیاری از مشاغل پایینتر از امارات است، اما هزینههای زندگی کاملاً متفاوت است. اجاره مسکن، خدمات عمومی، آموزش و مواد غذایی در عمان بسیار مقرونبهصرفهتر هستند و این موضوع باعث میشود درآمد واقعی مهاجران بیشتر باشد. به همین دلیل بسیاری از متخصصان ایرانی که در عمان کار میکنند، با وجود حقوق کمتر نسبت به امارات، توانایی پسانداز بیشتری دارند. همچنین آرامش و سبک زندگی کمهزینهتر در عمان باعث میشود هزینههای جانبی و تفریحی کمتر باشد.
تفاوت دیگر این است که در امارات بازار کار بسیار پویا و مبتنی بر رقابت شدید است، بنابراین افراد فرصت رشد سریع شغلی و دسترسی به شرکتهای بینالمللی را دارند. اما در عمان مسیر شغلی پایدارتر و کمتر رقابتی است و افراد معمولاً در محیطی آرامتر کار میکنند و امنیت شغلی بیشتری دارند.
در نهایت، اگر هدف اصلی شما دستمزد بالا و رشد شغلی سریع است، امارات انتخاب بهتری خواهد بود. اما اگر به دنبال درآمد پایدار، امکان پسانداز بیشتر و تعادل میان هزینهها و درآمد هستید، عمان برای بسیاری از متخصصان گزینه قابلاعتمادتری به شمار میرود.
بخش پنجم: جمعبندی تصمیممحور – عمان یا امارات، کدام انتخاب بهتر است؟
در مقایسه عمان و امارات برای انتخاب باید مشخص شود هدف شما از مهاجرت چیست و چه انتظاراتی از محیط کار، سطح درآمد و سبک زندگی دارید. امارات و عمان هر دو مقصدهای معتبر کاری در خلیج فارس هستند، اما ساختار اقتصادی، فرهنگی و مهاجرتی این دو کشور با یکدیگر تفاوتهای عمیقی دارند. بنابراین تصمیمگیری باید بر اساس نیازهای تخصصی و شخصی شما انجام شود، نه تنها بر اساس تجربیات دیگران.
اگر شما متخصص حوزههایی مانند IT، مهندسی، مالی، بازاریابی دیجیتال یا پزشکی هستید و به دنبال رشد سریع شغلی، دسترسی به شرکتهای بینالمللی و درآمد بالا هستید، امارات گزینهای قدرتمند و پیشرو است. فضای تجاری گسترده، فرصتهای کاری متنوع و ساختار مهاجرتی انعطافپذیر، امارات را برای افراد بلندپرواز مناسبتر میکند. اما باید در نظر داشت که هزینههای بالا، فشارهای کاری سنگین و رقابت شدید بخشی از واقعیت زندگی در این کشور است.
در مقابل، عمان برای متخصصانی که به دنبال آرامش، امنیت، سبک زندگی خانوادگی و امکان پسانداز واقعی هستند، انتخاب مناسبتری است. هزینههای کمتر، نقش پررنگ احترام اجتماعی، تعادل بهتر میان زندگی و کار و فرصتهای شغلی پایدار در بخشهایی مانند مهندسی، نفت و گاز، IT و آموزش باعث میشود عمان برای بسیاری از مهاجران ایرانی محیطی راحتتر و کمفشارتر باشد. البته محدودیتهایی مانند سیاستهای شغلی و تعداد کمتر فرصتهای بینالمللی نیز باید در تصمیمگیری لحاظ شود.
برای خانوادهها، رفتار اجتماعی ملایمتر، امنیت بالا و مدارس با هزینههای منطقی در عمان یک مزیت مهم است. اما برای افرادی که به تفریحات شهری، سبک زندگی مدرن و امکانات رفاهی گسترده علاقه دارند، امارات جذابیت بیشتری خواهد داشت.
در نتیجه، انتخاب نهایی به شخصیت، سطح مهارت، هدف مالی و سبک زندگی موردنظر شما بستگی دارد. اگر رشد حرفهای سریع و درآمد بالا اولویت شماست، امارات مناسبتر است. اما اگر آرامش، ثبات و امکان مدیریت مالی بهتر برای شما مهمتر است، عمان انتخاب هوشمندانهتری خواهد بود.
بخش ششم: مطالعات موردی (Case Studies)
مطالعات موردی یکی از بهترین روشها برای درک تفاوتهای واقعی میان مقایسه عمان و امارات است. تجربه مهاجران ایرانی در این دو کشور نشان میدهد که انتخاب مقصد تنها به حقوق و عنوان شغلی وابسته نیست، بلکه مجموعهای از عوامل مانند هزینههای زندگی، سبک زندگی، قوانین مهاجرت و فشار کاری در نتیجه نهایی بسیار تأثیرگذار است. چهار نمونه زیر براساس تجربیات واقعی مهاجران ایرانی بازسازی شدهاند تا بتوانند تصویر واضحتری از شرایط کار و زندگی ارائه دهند.
نمونه اول: متخصص IT در امارات (درآمد بالا + هزینه بسیار بالا)
یک برنامهنویس ایرانی که به دبی مهاجرت کرده، با حقوقی بالا در یک شرکت فناوری مشغول شده است. او از نظر رشد شغلی، فرصتهای همکاری با شرکتهای بینالمللی و دسترسی به تکنولوژیهای جدید کاملاً راضی است. اما هزینههای بالای اجاره، حملونقل، مواد غذایی و تفریحات عملاً بخش زیادی از درآمد او را مصرف میکند. در پایان ماه، با وجود حقوق بالا، امکان پسانداز او محدود است و اغلب فشار مالی را تجربه میکند.
نمونه دوم: مهندس عمران در عمان (تعادل مطلوب میان درآمد و هزینه)
یک مهندس ایرانی که در مسقط فعالیت میکند، حقوقی متوسط به بالا دریافت میکند. با توجه به هزینههای منطقیتر زندگی در عمان—بهویژه مسکن—او موفق شده بخش قابلتوجهی از درآمد خود را پسانداز کند. محیط کار آرام، ساعات کاری استاندارد و فرهنگ ملایم عمان نیز تجربه زندگی او را مثبت کرده است. هرچند فرصتهای رشد شغلی در عمان محدودتر از امارات است، اما کیفیت زندگی پایدارتر است.
نمونه سوم: خانواده مهاجر در دبی (کیفیت زندگی عالی + فشار مالی شدید)
یک خانواده ایرانی که با دو فرزند در دبی زندگی میکنند، از امکانات مدرن، امنیت بالا و تنوع خدمات آموزشی و تفریحی کاملاً راضی هستند. اما شهریه مدارس، هزینه بیمه درمانی، اجاره خانه و هزینههای روزمره آنقدر سنگین است که فقط خانوادههایی با درآمد بالا توانایی ادامه زندگی پایدار در این کشور را دارند. مادر خانواده میگوید کیفیت زندگی عالی است اما فشار مالی دائمی، بخش جداییناپذیر زندگی در امارات است.
نمونه چهارم: کارآفرین ایرانی در عمان (هزینه کمتر + قوانین سادهتر)
یک سرمایهگذار ایرانی که کسبوکاری کوچک در حوزه مواد غذایی در عمان راهاندازی کرده، تجربهای مثبت داشته است. هزینههای ثبت شرکت، مالیات، نیروی کار و اجاره محل کسبوکار بسیار کمتر از امارات بوده و به او امکان داده فعالیت خود را با ریسک پایینتری آغاز کند. چالش اصلی او بازار کوچکتر عمان نسبت به امارات و لزوم شناخت دقیق فرهنگ مصرفکننده بوده است. با اینحال سودآوری و ثبات فعالیت او مناسب و پایدار ارزیابی میشود.
بخش هفتم: نتیجهگیری
مقایسه عمان و امارات نشان میدهد که هر دو کشور مسیرهای متفاوت اما معتبر برای مهاجرت کاری ارائه میدهند. امارات با اقتصاد پویا، فرصتهای شغلی گسترده، زیرساختهای پیشرفته و درآمدهای بالا، گزینهای جذاب برای متخصصانی است که به دنبال رشد سریع، موقعیتهای بینالمللی و دسترسی به یک بازار جهانی هستند. اما این جذابیت با هزینههای سنگین زندگی، رقابت شدید و فشار کاری همراه است؛ بهطوریکه بسیاری از مهاجران با وجود درآمد بالا، امکان پسانداز قابلتوجهی ندارند.
در مقابل، عمان یک گزینه پایدار و خانوادهمحورتر محسوب میشود. هزینههای قابل مدیریتتر، امنیت بالا، آرامش اجتماعی و تعادل مناسب میان کار و زندگی، این کشور را برای بسیاری از متخصصان و خانوادهها به مقصدی ایدهآل تبدیل کرده است. اگرچه حقوق در عمان معمولاً کمتر از امارات است، اما به دلیل هزینههای کمتر، مهاجران در عمل توانایی پسانداز بیشتری دارند. فرصتهای شغلی در عمان بیشتر بر حوزههای تخصصی و فنی متمرکز است و محیط کاری نسبتاً آرامتر باعث میشود تجربه مهاجرت فشار کمتری داشته باشد.
برای سرمایهگذاران ایرانی نیز انتخاب میان دو کشور به هدف و مدل کسبوکار آنها بستگی دارد. امارات مناسب کسانی است که به دنبال بازار بزرگتر و فعالیت در حوزههای بینالمللی هستند، در حالی که عمان برای کسبوکارهای کوچک و متوسط، محیطی کمریسکتر و مقرونبهصرفهتر فراهم میکند.
در نهایت، انتخاب کشور مناسب وابسته به شاخصهای فردی شماست:
اگر رشد سریع، شبکهسازی بینالمللی و درآمد بالا اولویت شماست، امارات گزینه مناسبتری خواهد بود. اما اگر آرامش، ثبات مالی، هزینههای منطقی و محیط خانوادگی برایتان مهمتر است، عمان انتخاب هوشمندانهتری خواهد بود.
تصمیمگیری بین عمان و امارات برای مهاجرت کاری، تصمیمی ساده نیست و نیاز به تحلیل دقیق شرایط فردی، نوع شغل، سطح درآمد و سبک زندگی شما دارد. اگر همچنان میان این دو کشور مردد هستید یا میخواهید بدانید کدام مقصد از نظر شغلی، مالی، خانوادگی یا سرمایهگذاری برای شما مناسبتر است، میتوانید از مشاوره تخصصی بهرهمند شوید.
تیم مشاوره مهاجرت کاری گروه بین المللی آمیس با بررسی کامل رزومه، مهارتها، سطح تحصیلات، حوزه کاری و اهداف مهاجرتی شما، بهترین مسیر را پیشنهاد میدهد و تفاوتهای واقعی میان عمان و امارات را دقیق و شفاف برایتان تحلیل میکند. ما به شما کمک میکنیم:
- شغلی متناسب با مهارتها و قوانین هر کشور انتخاب کنید
- هزینهها و درآمد واقعی را پیش از مهاجرت بسنجید
- بهترین شهر برای زندگی و کار را مشخص کنید
- مسیر دریافت ویزای کاری را سریعتر و بدون خطا طی کنید
- ریسکهای احتمالی مهاجرت را به حداقل برسانید
اگر میخواهید انتخابی مطمئن داشته باشید و بهترین مقصد منطقه برای آینده حرفهای و خانوادگیتان را پیدا کنید،
همین حالا با ما تماس بگیرید.
بخش هشتم: مقالات مرتبط
بخش نهم: منابع تخصصی
🔹 منابع رسمی عمان
1. Ministry of Labour Oman – قوانین اشتغال و مهاجرت کاری
آشنایی با محدودیتهای شغلی، سیاست Omanization، حقوق کارگران خارجی و قوانین قراردادهای کاری.
https://www.manpower.gov.om
2. National Centre for Statistics & Information (NCSI Oman) – آمار رسمی کشور
شاخصهای اقتصادی، هزینه زندگی، درآمدها، جمعیتشناسی و گزارشهای سالانه.
https://www.ncsi.gov.om
3. Invest Easy Oman – ثبت شرکت و مجوزهای تجاری
مشاهده Business Activities، نیازمندیهای مجوز، هزینه ثبت شرکت و صدور CR.
https://investeasy.om
🔹 منابع رسمی امارات
4. UAE Government Portal – قوانین کار و زندگی در امارات
جزئیات ویزای کاری، اقامت، ویزای طلایی، شرایط ورود و قوانین کارمندان خارجی.
https://u.ae/en/information-and-services
5. Federal Competitiveness & Statistics Center – آمار اقتصادی امارات
گزارشهای رسمی درباره اقتصاد، شاخص رفاه، حقوق و هزینههای زندگی.
https://fcsc.gov.ae
6. Dubai Statistics Center – دادههای شهری و هزینه زندگی در دبی
اطلاعات دقیق درباره هزینهها، درآمدها، بازار کار و کیفیت زندگی در دبی.
https://www.dsc.gov.ae
🔹 منابع بینالمللی معتبر
7. Expat Insider – گزارش شرایط زندگی مهاجران
مقایسه کشورهای مقصد از نگاه مهاجران، رضایت شغلی و کیفیت زندگی.
https://www.internations.org/expat-insider
8. GulfTalent Salary Reports – میانگین حقوق در امارات و عمان
گزارش حقوق سالانه برای رشتههای مختلف مانند IT، مهندسی، مالی و پزشکی.
https://www.gulftalent.com
9. Numbeo – هزینه زندگی در عمان و امارات
اطلاعات بهروز درباره اجاره، خرید مواد غذایی، حملونقل و شاخص کیفیت زندگی.
https://www.numbeo.com/cost-of-living
10. World Bank – شاخصهای اقتصادی و کسبوکار
تحلیلهای توسعه اقتصادی، بازار کار، سرمایهگذاری و شاخصهای رفاه.
https://www.worldbank.org
