فرهنگ آلمان؛ با مجموعهای از کلیشهها و افسانهها همراه است. برخی از این کلیشهها درست هستند، در حالی که برخی دیگر در گذشته صحیح بودند اما اکنون منسوخ شدهاند و برخی نیز کاملاً نادرستاند. اگر قصد مهاجرت به آلمان را دارید؛ قطعاً با سنتها و رفتارهای فرهنگی متنوعی آشنا خواهید شد. برای مثال، ممکن است برخی افراد از بسته بودن فروشگاههای مواد غذایی در روزهای یکشنبه دچار شوک فرهنگی شوند. آلمان؛ به عنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان، دارای تاریخ پیچیده و فرهنگی غنی است و با جمعیتی بیش از ۸۰ میلیون نفر، نقش مهمی در حفظ وحدت در اتحادیه اروپا ایفا میکند.
کشور آلمان، به عنوان یک مقصد بینالمللی شناخته میشود و در حال حاضر حدود ۱۱ میلیون خارجی در این کشور زندگی میکنند. همچنین، بیش از ۱۱۵ میلیون نفر در سراسر جهان در حال یادگیری زبان آلمانی هستند که این زبان را به یکی از پنج زبان پرطرفدار برای یادگیری در سطح جهانی تبدیل میکند. مهاجران و زبانآموزان آلمانی با فرهنگ غنی آلمان آشنا میشوند، اما باید توجه داشت که این فرهنگ و سنتها تنها به آلمان محدود نمیشوند و برخی از آنها در کشورهای اتریش و سوئیس نیز وجود دارند. در ادامه، حقایق جالبی درباره فرهنگ آلمان را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
1. فرهنگ و هدایای آلمان
در برخی فرهنگها؛ هدیه دادن به عنوان یک هنجار شناخته میشود، اما آلمانیها اینگونه نیستند. در فرهنگ آلمان اگر در یک محیط تجاری یا رسمی به کسی هدیه بدهید، معمولاً توجه کسی را جلب نخواهد کرد؛ مگر اینکه این هدیه به مناسبت خاصی مانند تولد یا کریسمس باشد و شما رابطه نزدیکی با آن شخص داشته باشید. در این صورت، بهتر است هدیهای ساده اما با کیفیت، مانند شراب یا شکلات خوب، انتخاب کنید. در واقع، اگر کار خود را به خوبی انجام دهید؛ بهترین راه برای جلب محبت دیگران در محیط کار است.
2.تعارفات؟ نه، ممنون!
یکی از تفاوتهای بارز فرهنگ آلمان این است که در محیطهای تجاری، معمولاً فرصتی برای تعارفات وجود ندارد و این تعارفات ممکن است به طور کامل حذف شوند. آلمانیها به خاطر کار خود مورد تحسین قرار میگیرند و به طور کلی تمایل دارند که به جای تعارفات، مستقیماً به اصل موضوع بپردازند. این رویکرد ممکن است برای افرادی که به احوالپرسی در ابتدای ایمیلها عادت دارند، ناخوشایند باشد.
در فرهنگ آلمان؛ معمولاً جایی برای گفتوگوهای کوتاه وجود ندارد و اگر سعی کنید از موضوعات اصلی منحرف شوید، احتمالاً نادیده گرفته خواهید شد. بنابراین، اگر رئیس یا همکارانتان در ایمیلها و جلسات به این شیوه ارتباط برقرار میکنند، آن را به عنوان موضوعی شخصی تلقی نکنید و به کار خود به خوبی ادامه دهید.
3. گفتگوی کوتاه درآلمان!
یکی از نکات جالب در فرهنگ آلمان این است که آلمانیها تمایل چندانی به اشتراکگذاری اطلاعات شخصی خود ندارند. معمولاً صحبت درباره موضوعات کاری، مانند کارآموزی یا مدیر جدید یک محصول، یا حتی برگزاری یک مهمانی، مورد استقبال قرار میگیرد. اما بحث درباره خانواده، مهمانیهای کریسمس یا فرزندان در میان آلمانیها، به ویژه در محیطهای رسمی و کاری، کمتر رایج است مگر اینکه شخص مقابل شما یک دوست صمیمی اداری باشد. البته این روند در نسلهای جوان در حال تغییر است، اما در شرکتهای بزرگ با سابقه ۵۰ ساله، وضعیت کاملاً متفاوت است. بنابراین، مهم است قبل از اینکه شروع به صحبت کنید؛ از خود بپرسید چقدر شخص را میشناسید، سن او چقدر است و در چه موقعیتی قرار دارد.
4. برنامهریزی از قبل و عدم غافلگیری!
یکی از اصول کلیدی در فرهنگ آلمان، اهمیت برنامهریزی است. این ویژگی بهطور عمیق در فرهنگ آلمان ریشه دارد و برای مردم این کشور بسیار رایج و حیاتی است که سفرها و رویدادهای خود را از پیش برنامهریزی کنند. این عادت به بسیاری از جنبههای زندگی افراد، از تجارت گرفته تا سفر، نفوذ میکند و در همه این موارد اهمیت زیادی دارد.
از سوی دیگر، این فرهنگ باعث میشود که بداههپردازی به شدت محدود و دشوار شود. به عنوان مثال، اگر بخواهید دوستانتان را در یک شنبه شب دور هم جمع کنید، این کار در آلمان به سختی انجام میشود. معمولاً مردم آلمان برای کارهای خود برنامهریزی دقیقی دارند؛ آنها برای خرید لیست تهیه میکنند و ماهها قبل برای رزرو بهترین اتاقهای هتل اقدام میکنند. حتی زمانی که احتمال بارش باران بیش از ۲۵ درصد باشد، با خود چتر به همراه میآورند و تقریباً برای همه چیز بیمه تهیه میکنند.
با این حال، عدم علاقه به غافلگیری در فرهنگ آلمان؛ مزایای خاصی نیز دارد. به این ترتیب، محصولات آلمانی به عنوان کالاهایی با بالاترین کیفیت و قابل اعتماد شناخته میشوند. اگر قصد مهاجرت کاری به آلمان را دارید، باید به این نکته توجه کنید.
5. mittelstand و قهرمان پنهان، ستون فقرات اقتصاد آلمان!
واژه “mittelstand” در زبان آلمانی به شرکتهای متوسط و اغلب خانوادگی در آلمان اشاره دارد. این شرکتها برخلاف برندهای بزرگ مانند اپل، نتفلیکس یا زالاندو، چندان در میان مردم شناخته شده نیستند؛ اما نقش بسیار مهمی در موفقیت اقتصادی آلمان و قرار گرفتن این کشور در زمره پنج اقتصاد برتر جهان ایفا میکنند. “mittelstand” به عنوان قلب اقتصاد آلمان شناخته میشود و این امر کاملاً منطقی است، زیرا شرکتهای متوسط بیشترین سهم را در تولید اقتصادی دارند. این شرکتها نه تنها به استخدام کارکنان میپردازند، بلکه آموزشهای حیاتی را نیز ارائه میدهند و سهم قابل توجهی در درآمد مالیات شرکتها در آلمان دارند.
به طور معمول، اقتصاددانان و روزنامهنگاران این شرکتها را “قهرمانان پنهان” مینامند؛ چرا که با وجود عدم شهرت زیاد، محصولات بسیار پیشرفتهای را تولید میکنند مانند شرکتهای سنهایزر و ریمووا. همچنین، شرکتهایی مانند کیرشهوف ممکن است در رده متوسط بیشتر شناخته شده باشند.
کسبوکارهای متوسط و خانگی به ایجاد ارزش و توسعه بازار از طریق همکاری با شرکتهای بزرگ کمک میکنند. به احتمال زیاد هیچ صنعتی در آلمان وجود ندارد که شرکتهای متوسط در آن فعال نباشند. بسیاری از شرکتهای بزرگ که امروزه در بورس اوراق بهادار حضور دارند، زمانی به عنوان کسبوکارهای خانوادگی و متوسط فعالیت میکردند. در واقع، ۹۹.۵ درصد از شرکتهای آلمانی در بخش متوسط قرار دارند و این موضوع در آلمان بیشتر از هر کشور دیگری به چشم میخورد.
6. قوانین زباله، بازیافت به عنوان یک سبک زندگی در آلمان!
از جمله ویژگیهای فرهنگ آلمان، قوانین مربوط به زباله و بازیافت است. این کشور یکی از پیشگامان جهانی در زمینه بازیافت به شمار میآید و عوامل متعددی در این موفقیت نقش دارند. یکی از این عوامل، قوانین تفکیک زباله در منازل است که تقریباً همه ساکنان آلمان باید به آن توجه کنند. افرادی که به آلمان مهاجرت میکنند؛ معمولاً با این چالش مواجه میشوند، زیرا برای نخستین بار با سطلهای زبالهای به رنگهای مختلف روبهرو میشوند. قبل از اینکه به این موضوع عادت کنند؛ ممکن است در تشخیص اینکه آیا دستمال کاغذی به زبالههای کاغذی تعلق دارد یا زبالههای خانگی دچار سردرگمی شوند. به طور کلی، پنج نوع زباله وجود دارد:
- زرد: مواد قابل بازیافت شامل بستهبندی و وسایل ساخته شده از پلاستیک، فلز و مواد مرکب
- سبز: وسایل شیشهای
- آبی: کاغذ و مقوا
- قهوهای: زبالههای آلی
- مشکی: زبالههای خانگی
زمانی که این موضوع را درک کنید، متوجه خواهید شد که شناخت شما از فرهنگ آلمان به مراتب بیشتر است.
7. ۵ غذایی که آلمانیها دوست دارند!
یک نکته جالب درباره فرهنگ آلمان این است که غذاهای این کشور از یک منطقه به منطقه دیگر به طور قابل توجهی متفاوت هستند. با این حال، برخی غذاها در سرتاسر کشور بسیار محبوب و رایجاند. در ادامه، فهرستی از پنج غذای برتری که اکثر مردم آلمان به آنها علاقه دارند، ارائه میدهیم:
- نان و نانهای کوچک (Brot & Brötchen): نان به شکل قرصهای کوچک، بخش مهمی از سفره آلمانیها به شمار میآید و در سراسر کشور محبوبیت زیادی دارد. این نان معمولاً با اکثر وعدههای غذایی، به ویژه صبحانه و شام، سرو میشود.
- سوسیس کاری (Currywurst): سوسیس کاری یکی از غذاهای محبوب است که در دکهها و رستورانهای بسیاری در شهرهای مختلف آلمان عرضه میشود. اگر بخواهید بدانید کدام غذا در آلمان با دونر کباب رقابت میکند، به سرعت متوجه میشوید که آن سوسیس کاری است. این غذا معمولاً در خانه تهیه نمیشود و بیشتر در مکانهای عمومی مصرف میشود. ارزش غذایی آن چندان بالا نیست و شامل سوسیس خرد شده، سیبزمینی سرخکرده و سس کچاپ تند است.
- شنیتسل (Schnitzel): شنیتسل غذایی است که با نازک کردن تکهای از گوشت، مانند مرغ، گاو یا گوساله، و پوشاندن آن با آرد و تخممرغ، سپس سرخ کردن در روغن تهیه میشود. این غذا شباهت زیادی به اسکالوپ فرانسوی دارد و در واقع منشا آن به اتریش برمیگردد. شنیتسل نمونهای عالی از غذاهای آلمانی است که در بارها، رستورانها و فستفودها سرو میشود.
- Käsespätzle (کازشپتزله): این غذا؛ از مناطق جنوبی آلمان نشأت میگیرد و شامل لایهای از پاستای کوچک است که با پنیر رنده شده و پیاز سرخشده پوشانده میشود. معمولاً این غذا با سالاد سرو میشود. افرادی که از ایالات متحده به بریتانیا مهاجرت میکنند، متوجه میشوند که این غذا شباهت زیادی به ماکارونی و پنیر خودشان دارد، اما طعم و عمق بیشتری نسبت به غذای خانگی خود ارائه میدهد.
- Brezel (برتزل): برتزل؛ یک اصطلاح آلمانی برای چوب شور است. این خوراکی معمولاً در نانواییها و دکههای خیابانی به فروش میرسد و از نوار بلندی از خمیر تهیه میشود که به شکل گره درمیآید. قبل از پخت، این خمیر در آب جوش قرار میگیرد که باعث ایجاد پوستهای قهوهای و جویدنی میشود. برتزل معمولاً با نمک دانه یا پنیر طعمدار شده و با سس خردل سرو میشود. منشا برتزل موضوعی بحثبرانگیز است و این خوراکی به مدت طولانی با جشنهای مسیحی مرتبط بوده و بسیاری از افراد شکل گرهای آن را به عنوان نمادی از تثلیث مقدس میدانند.
8. نگرش مثبت به فرهنگ برهنگی!
یکی از جنبههای جالب فرهنگ آلمان؛ نگرش نسبت به برهنگی در مناطق مختلف است. این موضوع معمولاً برای بازدیدکنندگان به عنوان یک شوک فرهنگی تلقی میشود، زیرا آلمانیها به برهنگی و بدن افراد اهمیت چندانی نمیدهند. البته باید توجه داشت که نمیتوان به سادگی در خیابانها خود را برهنه نشان داد؛ این عمل ناپسند و بسته به شرایط ممکن است جرم قانونی محسوب شود. با این حال، برهنگی در برخی مکانها مانند سوناهای عمومی، دوشهای باشگاهها و استخرها کاملاً مرسوم است و اگر به این موضوع عادت نداشته باشید، ممکن است کمی غافلگیرکننده به نظر برسد.
به عنوان مثال، در آلمان معمول است که همسایگان را در حال آفتاب گرفتن برهنه در بالکن یا باغ ببینید، یا افراد برهنه یا نیمهبرهنه را در سواحل عمومی مشاهده کنید. این رفتار نه به منظور نمایش یا تبلیغ بدن، بلکه بخشی از فرهنگ آلمان است و هیچگونه سردرگمی یا شرمساری ایجاد نمیکند.
9. آخر هفتهها در آلمان، داستانی جالب از یکشنبههای تعطیل در آلمان!
یکی از شوکهای فرهنگی برای گردشگران و مهاجران هنگام بازدید از آلمان، تعطیلی اکثر مغازهها در روز یکشنبه است. در حالی که در بسیاری از کشورها، روز یکشنبه به عنوان روز خرید هفتگی شناخته میشود؛ آلمانیها دیدگاه متفاوتی دارند. عدم فعالیت در روز یکشنبه به مدت ۱۲۵ سال در آلمان به تصویب رسیده است. در سال ۱۸۹۲، قانون حمایت از کارگران در آلمان به اجرا درآمد که کار در روزهای یکشنبه را برای اکثر بخشها، به ویژه تجارت، ممنوع کرد. این قانون به دلیل نفوذ بالای کلیسا در آن زمان و بر اساس آموزههای کتاب مقدس که استراحت در روز یکشنبه را توصیه میکند، به تصویب رسید.
حتی امروزه، قوانین همچنان روزهای یکشنبه را در آلمان تعطیل میکنند؛ هرچند استثنائاتی برای پمپ بنزینها، داروخانهها، نانواییها و برخی سوپرمارکتها وجود دارد. معمولاً در طول سال، چند یکشنبه وجود دارد که مغازهها مجاز به فعالیت هستند. در حال حاضر، ساعات کاری تحت قوانین خاصی تنظیم میشود و اگر این قوانین در سطح ایالتی تغییر کنند، ممکن است تأثیراتی بر فعالیتهای تجاری داشته باشد. بنابراین، اگر قصد سفر به آلمان، سوئیس یا اتریش را دارید، بهتر است خرید مواد غذایی خود را حتماً در روز شنبه انجام دهید.
10. تاتورت، برنامه تلوزیونی مورد علاقه مردم آلمان!
با وجود تنوع فراوان برنامههای تلویزیونی در آلمان، یک برنامه خاص وجود دارد که به مدت ۵۰ سال پخش میشود و همچنان مورد توجه و علاقه مردم و بینندگان قرار دارد. این برنامه “تاتورت” نام دارد که در زبان آلمانی به معنای “صحنه جرم” است. این سریال شامل مجموعهای از داستانهای پلیسی است که در آن تیمهای پلیس به حل جنایات در شهرهای مختلف میپردازند. ویژگیهای منحصر به فرد معماری، آداب و رسوم و لهجههای هر شهر، این سریال را متمایز میکند. در هر قسمت، بینندگان میتوانند با لهجههای مختلف آشنا شوند و اطلاعات زیادی درباره مناطق و شهرهای گوناگون آلمان کسب کنند.
11. اکتبرفست، آبجو زیاد نیست!
در فرهنگ آلمان؛ اکتبر فست تنها یک نمایشگاه نیست، بلکه یکی از بزرگترین جشنوارههای مردمی به شمار میآید که هر ساله میلیونها لیتر آبجو در آن مصرف میشود. این سنت بیش از یک قرن است که ادامه دارد و هنوز هم به قوت خود باقی مانده است. جشنواره اکتبر فست در ابتدا به عنوان یک جشن عروسی و با برگزاری مسابقه اسبدوانی آغاز شد. آندریاس میشائل دال آرمی، یکی از اعضای گارد ملی باواریا، ایده برگزاری این عروسی را مطرح کرد.
در این جشن، شاهزاده نایبالسلطنه لودویگ باواریا، که پادشاه بعدی لودویگ اول خواهد بود، و شاهزاده زاکسن، در یک مسابقه اسبسواری بزرگ شرکت کردند. به تدریج، اکتبر فست به یک رویداد بزرگ در فرهنگ آلمان تبدیل شد که دیگر خبری از مسابقات اسبسواری در آن نیست. در ادامه، چند واقعیت جالب درباره اکتبر فست را مشاهده میکنید:
- آخرین جشنواره اکتبر فست در سال ۲۰۲۴ برگزار شد و ۶ میلیون و هفتصد هزار نفر در آن شرکت کردند.
- بزرگترین اکتبر فست در تاریخ، در سال ۱۹۸۵ با بیش از ۷ میلیون شرکتکننده برگزار گردید.
- در سال ۲۰۲۴، حدود ۷ میلیون و سیصد لیتر آبجو سرو شد.
- مقدار غذایی که در این جشنواره سرو شد شامل ۱۲۴ گاو نر، ۲۹ گوساله، ۵۰۹ مرغ بریان، ۱۲۲ سوسیس خوک و ۸۰ قلم خوک بود.
12. وقت شناسی آلمانیها، افسانه یا واقعیت!
یکی از موضوعات مهم در زمینه فرهنگ آلمان، بررسی صحت ریشههای وقتشناسی در این کشور است. اسناد تاریخی نشان میدهند که قبل از انقلاب صنعتی؛ وقتشناسی چندان اهمیت نداشت، اما این وضعیت در قرن نوزدهم تغییر کرد. دو عامل تاریخی مهم در این تغییر نقش داشتند. نخست، آلمان به عنوان یک کشور متحد در حال ظهور بود، به این معنا که بسیاری از بخشهای کوچک به تدریج در حال شکلگیری بودند و هر شهر ساعت خاص خود را داشت. در آن زمان، مسافران با توجه به اینکه از غرب به شرق یا بالعکس سفر میکردند، مجبور بودند ساعت خود را برای هر ۱۸ کیلومتر یک دقیقه جلو یا عقب بکشند.
از قرن نوزدهم به بعد، راهآهن و شبکه ریلی به طور چشمگیری گسترش یافت. در ابتدا، قطارها باید به خوبی هماهنگ میشدند تا کالاها به موقع منتقل شوند و مسافران نیز به موقع به مقصد برسند. یکی از دلایل دیگر این موضوع، تأکید حاکمان پروس بر وقتشناسی بود. در آن زمان، پادشاهی پروس به شدت به اهمیت وقتشناسی در میان سربازان و کارمندان دولت توجه میکرد. این فرهنگ به سایر نقاط آلمان نیز منتقل شد و در نتیجه، وقتشناسی به یکی از ارکان مهم فرهنگ آلمان تبدیل گردید.
با توجه به این مسائل، اهمیت وقتشناسی در کسب و کارها همچنان پابرجا است، اما جوانان امروزی هنوز نتوانستهاند با این موضوع کنار بیایند. بهطور معمول، اتوبوسها و قطارها در آلمان تأخیر دارند و بیماران نیز که در زمان مقرر مراجعه میکنند، مدت زیادی را در انتظار میگذرانند. بسیاری از پروژههای ساخت و ساز عمومی نیز از مهلتهای تعیینشده فراتر میروند. در واقع، وقتشناسی در فرهنگ آلمان از یک ویژگی عمومی به یک هنجار اجتماعی تبدیل شده است.
13. برلین، پایتخت دونر!
اگر در یک تور گردشگری در برلین شرکت کنید، راهنمایان هنگام عبور از خیابانها به یک مغازه کباب کوچک اشاره کرده و به شما میگویند که کباب دونر برای اولین بار در این کشور اختراع شده است. این ساندویچ فست فود شامل گوشت ورقهای است که از غذاهای ترکی الهام گرفته و به یک نماد فرهنگی در برلین و در فرهنگ آلمان تبدیل شده است. بر اساس گزارشهای انجمن تولیدکنندگان کباب در اروپا، در این کشور ۱۶ هزار مغازه کباب فعالیت میکنند که در مجموع روزانه ۶۰۰ تن گوشت میفروشند. این رستورانها سالانه بیش از ۳.۵ میلیارد یورو درآمد کسب میکنند.
برای اطمینان از کیفیت و رضایت مشتریان، انجمنی به نام “فرآیند صدور گواهینامه” تأسیس شده است. افرادی که در سمینارهای بهداشتی در زمینههای نگهداری، تهیه و سرو کباب شرکت کرده و با موفقیت آن را پشت سر بگذارند؛ گواهی کیفیت دریافت میکنند که به آنها اجازه میدهد ساندویچ فروشی راهاندازی کنند. از محبوبترین مغازههای کباب دونر در برلین میتوان به “غرفه کباب مصطفی” اشاره کرد که به یکی از جاذبههای معروف در آلمان تبدیل شده است. این مکان به یکی از جاذبههای اصلی برلین تبدیل شده و برای بسیاری از گردشگران، محلی دیدنی به شمار میآید. به طور متوسط، انتظار میرود که حدود یک ساعت برای نوبت خود صبر کنید.
سخن پایانی
فرهنگ آلمان؛ دارای قدمت و ویژگیهای خاصی است. اگر به فکر مهاجرت و کار در این کشور هستید، آشنایی با فرهنگ آلمان بسیار مهم است. این آگاهی به شما کمک میکند تا در مواجهه با موقعیتهای مختلف دچار شوک فرهنگی نشوید و نحوه برخورد مناسب را یاد بگیرید. آلمان و کشورهای آلمانیزبان؛ دارای تاریخ و فرهنگی غنی هستند که ارزش بررسی و کاوش دارند و اغلب جذابتر از آنچه به نظر میرسند، هستند. اگر قصد مهاجرت به آلمان را دارید؛ میتوانید با مشاورین گروه بینالمللی آمیس در ارتباط باشید یا به سایر مقالات مجله آمیس مراجعه نمایید.